556 SAYILI KHK’YE GÖRE KULLANMAMA SEBEBİYLE MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ – KULLANMA KAVRAMI – HAKLI SEBEP - 5 YILLIK DAVA AÇMA SÜRESİNİN BAŞLANGICI – UYGULAMADAKİ SORUNLAR
GİRİŞ :
556 Sayılı KHK ye göre ; marka tescil ile korunur . Tescilli marka sahibinin marka üzerinde kullanma , lisans verme , rehin verme, başkalarının markayı izinsiz kullanımını engelleme gibi bazı hakları bulunmaktadır. Ancak marka sahibinin bu kadar geniş haklarına karşılık tescil ettirdiği markayı kullanma zorunluluğu da bulunmaktadır. Haklı bir sebep olmaksızın markanın tescil tarihinden itibaren 5 yıl süreyle kullanılmaması veya kullanıma 5 yıl kesintisiz ara verilmesi durumunda marka iptal edilir. Buna göre ;
Markanın kullanılması
Madde 14 - Markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, marka iptal edilir.
Aşağıda belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir:
a) Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması,
b) Markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması,
c) Markanın, marka sahibinin izni ile kullanılması,
d) Markayı taşıyan malın ithalatı.
KULLANMA KAVRAMI :
Markanın kullanılması , markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması, markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması, markanın yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında kullanılması veya marka sahibinin izni ile kullanılması, Markayı taşıyan malın ithalatı yoluyla gerçekleşebilir.
HAKLI SEBEP KAVRAMI
Haklı sebep ile neyin kastedildiği açıklanmamıştır. Bize göre ; mücbir sebep halleri gibi durumlarda süre kesilir ve sebep ortadan kalktığından süre kaldığı yerden işlemeye devam eder.
5 YILLIK SÜRE VE BAŞLANGICI :
Uygulamada “tescil tarihinden itibaren 5 yıl içinde “ ibaresindeki tescil tarihinin başlangıç zamanı konusunda tereddütler yaşanmaktadır. Tescil tarihi markanın başvuru tarihi mi yoksa belgeye bağlandığı tarih midir. ?
Buna cevap verebilmek için önce kısaca markanın tescil aşamalarından ve sonra maddenin konuluş amacından bahsetmek faydalı olacaktır .
Marka başvurusunun tescil süreci ve aşamaları ;
556 Sayılı KHK ye göre ; marka başvurusu Türk Patent Enstitüsü tarafından öncelikle şekli eksiklikler açısından değerlendirilmektedir. Başvuruda şekli eksiklerin bulunmadığı veya eksiklik görülmesi durumunda bildirim üzerine başvuru sahibi veya vekili tarafından giderilmesi üzerine , benzerlik araştırması yapılmaktadır. Daha sonra marka uzmanı tarafından 7. maddeye göre marka başvurusu mutlak ret nedenleri açısından incelenmektedir. Marka başvurusunun 7. maddeye göre mutlak ret nedenlerinden biri veya birkaçı gerekçe gösterilerek ret edilmesi ve bu ret kararına itiraz edilmesi durumunda süreç çok daha fazla uzamaktadır. 7. maddeye göre ; her hangi bir ret nedeni görülmemesi durumunda marka başvurusu Resmi Marka Bülteninde 3 ay süreyle askıya çıkarılmaktadır . Bu inceleme ve askı süresi yaklaşık 8-9 aylık bir süreye yayılmaktadır . Marka başvurusu askıya çıkarıldıktan sonra 3. kişilerin görüş veya itirazları olması durumunda 7. ve 8. maddeye göre , görüş veya itirazları Markalar Dairesi Başkanlığı tarafından incelenmektedir. Markalar Dairesi Başkanlığının verdiği kararlara karşı Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulunda itiraz hakkı bulunmaktadır. Bu kurulun kararları kesin olup bu kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren 2 ay içerisinde ilgililerin Ankara Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesinde dava açma hakkı bulunmaktadır. Kısaca ; marka başvurusunun tescil edilip belgeye bağlanması ve Resmi Marka Gazetesinde yayınlanması , herhangi bir ret veya itiraz ile karşılanmaması koşuluyla 1 yıl sürmektedir . Aksi durumda bu süre 2 yıl veya daha fazla sürebilmektedir.
556 sayılı KHK nin 14. maddesinin konuluş amacı :
556 Sayılı KHK ye göre ; Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ikametgahı olan veya sınai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerce veya Paris Sözleşmesi yahut Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması hükümleri dahilinde başvuru hakkına sahip kişilerce marka tescili alınabilir.
Bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamına girmemekle beraber, Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişilere kanunen veya fiilen marka koruması tanımış yabancı devletlerin gerçek veya tüzel kişileri de karşılıklılık ilkesi uyarınca Türkiye'de marka korunmasından aynı şekilde yararlanır.
Neredeyse herkes marka ticari faaliyeti ile bağlantısı olsun veya olmasın bir sınıfta , iki sınıfta veya 45 sınıfta markasını tescil ettirebilir. Örneğin tekstil ürünleri üreten ve satan biri markasını elektronik ürünlerin bulunduğu 9. sınıfta tescil ettirebilir. Bu sebeple kanun koyucu marka sahibi tarafından ihtiyacı dışında gereksiz yere sınıf tescili alıp bu sınıf veya sınıflarda markayı başkalarının kullanmasına mani olmayı amaçlamıştır.
Markanın tescil tarihinden itibaren 5 yıl süreyle haklı bir sebep olmaksızın kullanılmaması veya kullanıma ara verilmesi halinde 42. maddeye göre hükümsüzlük davası açılabilir.
Marka tescile bağlandığında geriye dönük olarak başvuru tarihinden itibaren 10 yıl süreyle tescil edilmekte ve korunmaktadır. Marka tescil belgesi üzerinde “ Markaların Korunması Hakkında 556 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre ………. tarihinden itibaren ON YIL müddetle tescil edilmiştir.” İbaresi yer almaktadır.
Bu ibareye göre tescil tarihi başvuru tarihi gibi algılanıp markayı kullanma süresinin başvuru tarihinden itibaren başladığı kabul edilebilir. Ancak bu doğru bir yaklaşım olmaz.
Yukarıda açıklandığı üzere markanın tescil aşamaları ve maddenin konuluş amacı dikkate alınmalıdır Buna göre marka başvurusu uzun sayılabilecek bir süre sonunda tescile ve belgeye bağlanmakta veya ret edilmektedir. Bu nedenle marka sahibinden markasını hemen başvuru tarihinden itibaren kullanmasını beklemek hatta onu buna mecbur kılmak doğru bir yaklaşım olmaz. Aksinin kabulü durumunda , marka başvurusu ret ile sonuçlandığında başvuru sahibinin tüm emek ve harcamaları boşa gider.
Sorun maddede sürenin başlangıcı konusunda kesin bir ifade olmamasından kaynaklanmaktadır. Yeni Markalar Kanunu Tasarısında bu sorun giderilmiştir .
MADDE 14- (1) Marka sahibi tarafından, markanın tescil edildigi mallar veya
hizmetlerle ilgili olarak kullanımına, markanın tescil edildiginin Gazetede yayımlandıgı
tarihten itibaren beş yıl içinde haklı bir neden olmadan başlanılmaması veya bu kullanıma
beş yıl kesintisiz ara verilmesi halinde, markanın hükümsüzlügüne yetkili mahkemece karar
verilir.
(2) Aşagıda belirtilen durumlar markayı kullanma kabul edilir;
a) Markanın ayırt edici karakteri degiştirilmeksizin farklı unsurlarla kullanılması,
b) Markanın Türkiye’de yalnız ihracat amacıyla mal ya da ambalajlarında
kullanılması,
c) Markanın, marka sahibinin izni ile üçüncü kişi tarafýndan kullanılması,
ç) Bir garanti markası veya ortak markanın, markayı kullanmaya yetkili kişilerden
sadece biri tarafıdan kullanıması
SONUÇ :
Bu sebeple kanun koyucu marka sahibinden markanın tesciline karar verilmesinden sonra markasını kullanmasını beklemektedir.5 YILLIK SÜRE DAVA ŞARTI OLUP MARKANIN BAŞVURU TARİHİNDEN İTİBAREN DEĞİL , TESCİL TARİHİNDEN İTİBAREN BAŞLAMAKTADIR. TESCİL TARİHİ MARKANIN TESCİL EDİLDİĞİNİN İLGİLİ RESMİ MARKA GAZETESİNDE YAYINLANDIĞI TARİHTİR. BELGE ÜZERİNE MARKANIN İLGİLİ RESMİ MARKA GAZESİNDE YAYINLANDIĞI TARİH VE MARKANIN BAŞVURU TARİHİ = KORUMA TARİHİ AYRI AYRI YAZILMALIDIR.
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"556 Sayılı Khk’ye Göre Kullanmama Sebebiyle Markanın Hükümsüzlüğü" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Adem Umur'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
Şu ana dek 4 okuyucu bu makaleyi değerlendirdi :
4 okuyucu (100%) makaleyi yararlı bulurken,
0 okuyucu (0%) yararlı bulmadı.
Okuyucu
10775
Bu Makaleyi Şu An Okuyanlar (1) :
* Son okunma 2 gün 14 saat 55 dakika 32 saniye
önce.
* Ortalama Günde 1,68 okuyucu.
* Karakter Sayısı : 7635, Kelime Sayısı : 1000,
Boyut : 7,46 Kb.
*
3 kez yazdırıldı.
*
5 kez indirildi.
*
1 okur yazarla iletişim kurdu.
* Makale No : 397
556 Sayılı Khk’ye Göre Kullanmama Sebebiyle Markanın Hükümsüzlüğü
