|
Kamu ihale sözleşmelerinde Fiyat Farkı Verilmesi Öngörülmeyen İşlerde Fiyat Farkı hesabı
İdari şartname ve sözleşmede, fiyat farkı verileceğine dair hüküm konulmaması durumunda, hiçbir şekilde fiyat farkı hesaplanmayacağı açıktır. Sözleşmede sonradan değişiklik yapılması anlamına gelecek olan aksi uygulamaya mevzuat izin vermemektedir. İdari şartname ve sözleşmede, fiyat farkı verilmeyeceği belirtilmesine rağmen, fiyat farkı uygulaması yapılabilecek olan tek istisnai durum, mücbir sebepler ya da idarenin kusuru sonucu işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halidir. Sadece bu durumun gerçekleştiği işlerde, aynı zamanda İdari şartname ve sözleşmede bu hususun belirtilmesi şartıyla fiyat farkı uygulaması yapılabilir.
Fiyat farkı verilmeyeceği belirtilen bazı işlerde, mücbir sebepler ya da idarenin kusuru sonucu işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması mümkündür. Bu durumda, ihale öncesi şartlara ve süreye göre kendi maliyet hesabını yapan ve buna göre teklif sunan yükleniciler için, şartların değişmesi söz konusudur. İş süresinin uzatılması nedeniyle, sonradan oluşabilecek fiyat artışlarının olumsuz etkilerinden yüklenicileri korumak amacıyla düzenleme yapılmış, oluşabilecek mağduriyet önlenmiştir. Kararnamelerde, “Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler” başlığı ile yapılan düzenlemelerde, sadece süre uzatımı verilmesi durumunda uygulanmak üzere farklı fiyat farkı hesaplama usulü benimsenmiştir.
5217 sayılı Kararnamenin 9. Maddesi, 5216 sayılı Kararnamenin 7. Maddesi ve 5215 sayılı Kararnamenin 8. Maddesinde, Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler düzenlenmiştir. Tüm Kararnamelerde, fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işler için fiyat farkı verilebilmesi, süre uzatımı verilmesi şartına bağlanmıştır. Yine tüm Kararnamelerde, 4735 sayılı Kanunun 10. Maddesinde belirtilen mücbir sebeplere ya da idareden kaynaklanan nedenlere dayalı olarak süre uzatımı verilmesinden söz edilmektedir. Zaten başka bir gerekçeyle süre uzatımından söz edilmesi mümkün değildir.
Kanunun 10. Maddesine göre;
“Mücbir sebep olarak kabul edilebilecek haller aşağıda belirtilmiştir:
a) Doğal afetler.
b) Kanuni grev.
c) Genel salgın hastalık.
d) Kısmî veya genel seferberlik ilânı.
e) Gerektiğinde Kurum tarafından belirlenecek benzeri diğer haller.
Süre uzatımı verilmesi, sözleşmenin feshi gibi durumlar da dahil olmak üzere, idare tarafından yukarıda belirtilen hallerin mücbir sebep olarak kabul edilebilmesi için; yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması, taahhüdün yerine getirilmesine engel nitelikte olması, yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemiş bulunması, mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen yirmi gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması ve yetkili merciler tarafından belgelendirilmesi zorunludur.”
Yukarıda sayılan mücbir sebeplerin gerçekleşmesi durumunda işin mahiyetine göre yüklenicilere süre uzatımı verilebilmektedir.
Bunun dışında idareden kaynaklanan nedenlerle de süre uzatımı verilmesi söz konusudur. İdarenin yer teslimini zamanında yapmaması, işin idarece durdurulması, yüklenici istihkaklarının geç ödenmesi vb durumlar, idarenin sebep olduğu süre uzatım gerekçeleri olabilir.
Görüldüğü gibi, bu uygulamanın temel şartı, işte süre uzatımı verilmiş olmasıdır. Süre uzatımı, 4735 sayılı Kanunun 10. Maddesinde belirtilen mücbir sebeplerden kaynaklanabileceği gibi, idareden kaynaklanan nedenlerle de verilebilmektedir.
A-YAPIM İŞLERİ
5217 sayılı Kararnamenin 9. Maddesine göre, haklı bir sebebe bağlı olarak süre uzatımı verilmesi durumunda, idari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmeyeceği belirtilmiş olan işlere fiyat farkı ödenmesi imkanı getirilmiştir.
B u husus, Kararnamenin 9. maddesiyle;
“ (1) İdari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ya da idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak yapılan iş kalemleri ya da iş grupları için, bu madde hükmüne işin idari şartname ve sözleşmesinde yer verilmiş olması şartıyla bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanır.
(2) Fiyat farkı hesabında temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksi ifade eder. Temel endeks ve güncel endeks olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.”Şeklinde düzenlenmiştir.
Yapılan düzenleme, işin idari şartname ve sözleşmesinde bu hususa yer verilmiş olması şartını getirmektedir. Nitekim, Tip sözleşmenin “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14. maddesi dip notlarında yükleniciye fiyat farkı verilmesinin öngörülmediği durumlarda madde metninin;
“ İdare, sözleşmenin yürütülmesi sırasında fiyat farkı hesaplanmasını öngörmüyor ise madde metnine “14.2. Fiyat farkı hesaplanmayacaktır.” yazacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde fiyat farkı hesaplanması öngörülecek ise yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esasların “Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işler” başlıklı maddesindeki hükümler dikkate alınarak bu maddede düzenleme yapılacaktır.” Şeklinde düzenlenmesi gerektiği belirtilmektedir.
Dolayısıyla, Kararnamenin 9. maddesinin uygulanması için, Tip sözleşmede belirtildiği üzere, fiyat farkı verilmesinin öngörülmediği işlerde bu durum belirtilmelidir. Uygulamayı genel kural haline getiren Tip sözleşme düzenlemesi, idareleri bu hususu sözleşmede belirtmeye zorlamakta ise de, Tip sözleşmenin dip notunda yer alan ifadenin sözleşme maddesine konulmaması, ya da ilgili maddenin boş bırakılması durumunda fiyat farkı ödenemeyecektir.
Söz konusu düzenlemeye paralel bir düzenleme, önceki Kararnamenin 12. Maddesinde de yer almaktadır. Eski Kararname ile yeni Kararname arasındaki fark fiyat farkının hesaplanması usulüne ilişkindir.
Önceki Kararnamede temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, güncel indeks ise, hakediş düzenleme tarihinin içinde bulunduğu aya ait ait endeksi ifade etmekteydi. 5217 sayılı Kararnamede ise, temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksi ifade eder. Dolayısıyla, yeni Kararname ile güncel endeks, hakkediş düzenleme tarihinden bağımsız olarak, işin iş proğramına göre gerçekleşmesi gereken ayın endeksini ifade etmektedir.
Yine önceki Kararnamede 1994=100 bazlı Tablo- 2: Toptan Eşya Fiyatları İndeks Sayıları Tablosunun “Genel” satırındaki sayı esas alınırken, yeni Kararnamede, 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır. Bu değişiklikler, yeni Kararnamenin getirdiği tanımlara paralel olarak yapılmıştır.
Fiyat farkı hesabında temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksi ifade eder. Bu madde kapsamında esas alınacak endeksler, Kararnamenin tanımlar bölümünde belirtilen endekslerden ayrılmaktadır. Normal uygulamada, temel endeks olarak İhale tarihinin içinde bulunduğu aya, çerçeve anlaşma ihalelerinde ise münferit sözleşme için teklif vermeye davetin yapıldığı tarihin içinde bulunduğu aya ait endeks kullanılırken, 9. Madde uygulamasında, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeks kullanılacaktır. Güncel endeks olarak ise, normalde Uygulama ayına ait endeks kullanılırken, 9. madde uygulamasında, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeks kullanılacaktır
Örneğin, normal iş bitim tarihi, 15. 05. 2014 olan bir işte, 30. 11. 2014 tarihine kadar süre verildiğini düşünelim. Bu süre uzatımı sonucunda, revize iş proğramı yapılarak, yeni iş proğramına göre iş yürütülecektir. 15. 07. 2014 tarihinde düzenlenen bir hak ediş için, temel endeks olarak normal işin bitmesi gereken ay olan Mayıs ayı endeksi, güncel indeks olarak ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeks kullanılacaktır. Örneğin, revize iş proğramına göre temmuz ayında yapılması gereken iş tutarı için temmuz ayı endeksi, eylülde yapılması gereken iş tutarı için eylül ayı endeksi kullanılacaktır.
Bu örnekten hareketle şöyle bir tereddüt yaşanması mümkündür. Endeksler, her ay için, takip eden ayda yayınlandığına göre, 15. 17. 2014 tarihinde düzenlenen hak ediş için Temmuz ayı endeksi nasıl belirlenecektir. Böyle durumlarda, Kararnamenin 6/2 bendine göre işlem yapılması mümkündür. Yani, “Hakedişlerin düzenlenmesi sırasında, hakedişe uygulanacak endeksin henüz belli olmadığı durumlarda, fiyat farkı hesabı hakedişle birlikte yapılmaz, uygulama ayına ait endeksler belli olduktan sonra ayrıca hesaplanır.
Geçmiş dönem uygulamalarında, bu tür hesaplamalara girilmemiş, endeksler belli olduktan sonra fiyat farkı hesabı yapılarak, ya ek hak ediş düzenleme suretiyle, ya da bir sonraki hak edişle birlikte fiyat farkı ödenmiştir. Yapılan işlem, uygulama kolaylığı açısından da makul olup, herhangi bir sıkıntıya yol açmamıştır. Yeni Kararnamenin uygulanmasında da, bir sonraki hakkediş bünyesinde ödeme yapılmasında sakınca olmayacağı kanaatindeyiz.
9. maddenin uygulamasında, Temel endeks ve güncel endeks olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır. Bu işin doğası gereği böyledir. Çünkü, ağırlık oranları temsil katsayıları ihaleden önce belirlenmek zorundadır. İhaleden önce bu katsayılar belirlenmiş ise, zaten fiyat farkı ödeneceği ihale dökümanında belirtilmiştir. Fiyat farkı hesaplanmasında, ağırlık oranları temsil katsayılarının belirlenmediği durumlarda, Genel endekslerin kullanılması zorunlu olup, farklı bir yöntem tesisi mümkün değildir.
Burada yaşanacak bir başka tereddüt, verilen süre uzatımına rağmen iş zamanında bitirilemez ise nasıl uygulama yapılacağıdır. Bu hususla ilgili olarak yapım ve hizmetle ilgili Kararnamelerin bu konuyla ilgili maddelerinde düzenleme yapılmamıştır. Mal alımlarına ilişkin olarak ise 5216 sayılı Kararnamede açık düzenleme yapılmıştır. 5216 sayılı Kararnamenin 7/4. Maddesinde “…bu maddede düzenlenmeyen hususlar için 6 ncı maddede belirtilen esaslar çerçevesinde işlem yapılır” şeklinde düzenleme yapılarak, Kararnamenin “uygulama esasları” başlıklı 6. Maddesine atıf yapılmıştır. 5216 sayılı Kararnamenin 6/7. Maddesinde yer alan;
“Sözleşmede öngörülen malın teslim süresi sona eren ve idarenin izni ile cezalı çalışılan sürelerde yapılan teslimatlar için fiyat farkı hesaplanırken, sözleşmede öngörülen teslim tarihi ile cezalı çalışılan süre içerisinde yapılan teslimat tarihindeki endeks, fiyat veya ortalama fiyatlardan düşük olanı esas alınır.” Şeklindeki düzenleme ile yaşanabilecek tereddütler giderilmiştir.
Yapım işlerine ilişkin 5217 sayılı Kararnamenin 9. Maddesinde böyle bir atıf yapılmamış ise de, işin doğası gereği Kararnamenin uygulama esaslarına bakmak gerekmektedir. 5217 sayılı Kararnamenin 6/10. Maddesinde;
“ Sözleşme süresi bitmiş ve idarenin izni ile cezalı çalışılan işlerde, fiyat farkı hesaplanırken süre bitim tarihinde uygulanmakta olan (Pn) değeri ile cezalı çalışılan süredeki (Pn) değerinden düşük olanı esas alınır.” Şeklinde düzenleme yapılmıştır. Dolayısıyla, süre uzatımı verilmek suretiyle fiyat farkı hesabına konu olan işlerde, yüklenici işi uzatılan süre içerisinde tamamlayamaz ise, cezalı çalışma durumuna düşecektir. Bu durumda cezalı çalışılan süre için hesaplanacak fiyat farkında, iş bitim tarihindeki Pn değeri ile, cezalı çalışılan süredeki Pn değerinden düşük olanı esas alınacaktır.
5215 sayılı Kararnamenin 7/10. Maddesinde; “Sözleşme süresi bitmiş ve idarenin izni ile cezalı çalışılan işlerde fiyat farkı hesaplanırken sözleşmede öngörülen iş bitim tarihi ile işin fiilen bitirildiği tarihteki endeks, fiyat veya ortalama fiyatlardan düşük olanı esas alınır.” Şeklinde düzenleme yapılarak, hizmet işleri için de yaşanacak tereddütlerin nasıl giderileceği açıklanmıştır. Cezalı çalışılan süre ile ilgili yapılan açıklamalar, hizmet alımları için de geçerlidir. Mal alımlarında ise, zaten uygulama esaslarına doğrudan atıf yapıldığından, herhangi bir tereddüt yaşanmayacaktır.
B- HİZMET ALIMI İŞLERİ
5215 sayılı Kararnamenin 8. Maddesine göre, süre uzatımı verilmesi durumunda, idari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmeyeceği belirtilmiş olan işlere fiyat farkı ödenmesi imkanı getirilmiştir.
B u husus, Kararnamenin 8. maddesiyle;
“(1) İdari şartnamesi ile sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde, 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebepler ya da idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, uzatılan süre içinde ve bu süreye göre revize edilen iş programına uygun olarak gerçekleştirilen iş kalemleri ya da iş grupları için fiyat farkı hesaplanır.
(2) Birinci fıkraya göre yapılacak fiyat farkı hesabında temel endeks, iş bitim tarihinin içinde bulunduğu aya ait endeksi; güncel endeks ise, revize iş programına göre işin gerçekleştirilmesi gereken aya ait endeksi ifade eder. Temel endeks ve güncel endeks olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Görüldüğü gibi, hizmet alımlarına ilişkin Kararname hükmü, yapım işleriyle ilgili yapılan düzenlemenin tamamen aynısıdır. Dolayısıyla, uygulama açısından, 5215 ve 5217 saylı Kararnameler arasında hiçbir fark yoktur. Bu nedenle, yapım işleri için yapılan açıklamaların tamamı, hizmet işleri için de geçerlidir. Nitekim hizmet alımına ilişkin tip sözleşmenin 14. Maddesi dip notlarında da, yapım işleriyle aynı düzenlemeye yer verilmiştir.
C-MAL ALIMLARI
Fiyat farkı hesaplanması öngörülmeyen işlerle ilgili düzenleme, 5216 sayılı Kararnamenin 7. Maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeye göre;
“ (1) İdari şartname ve sözleşmesinde fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen işlerde;
a) 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi nedeniyle süre uzatımı verilmesi halinde; verilen süre uzatımının, sözleşmesindeki teslim süresi 3 aydan az olan alımlarda 3 aydan; sözleşmesindeki teslim süresi 3 ay ile 12 ay arasında olan alımlarda ise 6 aydan fazla olması,
b) İdareden kaynaklanan nedenlerle, malın tesliminin sözleşmede öngörülen sürede yapılamaması halinde; sözleşmedeki teslim süresi 3 aydan az olan alımlarda teslimattaki gecikmenin 3 aydan fazla olması, sözleşmedeki teslim süresi 3-12 ay arasında olan alımlarda ise 6 aydan fazla olması,
hallerinde fiyat farkı hesaplanır.
(2) Birinci fıkraya göre yapılacak fiyat farkı hesabında;
a) A1 için, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihin,
b) Süre uzatımı verilen hallerde A2 için, uzatılan süreye göre yeniden belirlenen malın teslim edilmesi gereken tarihin,
c) İdareden kaynaklanan nedenlerle teslimatın geç yapılması halinde A2 için, malın teslim edildiği tarihin,
içinde bulunduğu aya ait endeks veya o ayda yayımlanan ortalama fiyat esas alınarak fiyat farkı hesabı yapılır.
(3) Bu kapsamda yapılacak olan fiyat farkı hesabında, A1 ve A2 için esas alınacak fiyat, endeks veya ortalama fiyatlardan 5 inci maddede belirtilenlerden ilgisine göre uygun olanlar esas alınarak hesaplanır.
(4) Fiyat farkı verilmesi öngörülmeyen ihalelerde fiyat farkı verilmesine ilişkin yukarıda belirlenen şartların ortaya çıkması halinde 4735 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca süre uzatımı verilmesi nedeniyle belirlenen yeni teslim tarihi, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarih olarak kabul edilerek bu maddede düzenlenmeyen hususlar için 6 ncı maddede belirtilen esaslar çerçevesinde işlem yapılır.”
Burada yapım ve hizmet işlerine göre farklı bir düzenleme yapılmıştır. Yapım ve hizmet işlerinde, süre uzatımı verilmesi durumunda, bu hususun ihale dökümanında yer alması şartıyla fiyat farkı hesaplanması öngörülmüş iken, mal alımlarında bu şartlar yeterli görülmemiştir.
Mal alımlarında, her türlü süre uzatımı durumunda fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Fiyat farkı hesaplanabilmesi için, uzatılan sürenin miktarıyla ilgili sınırlama getirilmiştir. Gerek 4735 sayılı Kanunun 10. Maddesinde sayılan mücbir sebep halleri olsun, gerek idareden kaynaklanan sebeplerle süre uzatımı verilmiş olsun, verilen süre uzatımının en az üç aydan fazla olması durumunda fiyat farkı hesaplanabilecektir.
Sözleşmelerindeki teslim süresi burada belirleyici olmaktadır. Teslim süresi sözleşmeye göre üç aydan az ise, üç aydan fazla süre uzatımı verilirse fiyat farkı hesaplanacaktır. Sözleşmesindeki teslim süresi üç ile on iki ay arasında olan mal alımlarında ise, en az altı aydan fazla süre uzatımı verilmesi gerekmektedir.
Bu düzenleme karşısında, yüklenicinin gerek mücbir sebep, gerek idareden kaynaklanan sebeplerle olsun, üç aydan az teslim süresi olan mallarda üç aydan fazla süre uzatımı, teslim süresi 3 ile 12 ay arasında olan mallarda 6 aydan fazla süre uzatımı verilmesi durumunda fiyat farkı alabileceklerini bilerek ihaleye teklif vermeleri gerekmektedir. Aksi halde, olası fiyat artışlarına katlanmaları gerekecektir.
Kararname metninde, mücbir sebep durumunda süre uzatımından, idareden kaynaklanan nedenlerle teslimatın geç yapılması durumunda ise teslim süresinin gecikmesinden söz edilmekte ve ayrı bentlerde düzenlenmektedir. Bu düzenlemenin ayrı bentlerde yapılması, pratikte farklı sonuçlar doğurmayacaktır. Çünkü, idareden kaynaklanan nedenlerle teslimatın geç yapılması, yükleniciye süre uzatımı verilmesi dolayısıyla gecikme cezası da alınamaması anlamına gelmektedir. Usulüne uygun olarak süre uzatımı kararı alınmasa dahi, doğuracağı sonuçlar açısından durum değişmemektedir.
Burada tereddüt yaşanabilecek bir husus, uzatılan sürenin ya da teslimattaki gecikmenin kaç gün olacağı ile ilgilidir. Madde metninde, uzatılan sürenin ya da teslimattaki gecikmenin 3 aydan fazla olması ile, 6 aydan fazla olmasından söz edilmektedir. Kanaatimizce bu sürelerin gün olarak yazılması bu tereddütleri giderebilirdi. Ay olarak bu sürelerin belirtilmesi, kanaatimizce idareler bazında farklı algılamalara yol açabilecektir. 3 aylık süreden 90 gün, 6 aylık süreden 180 günün anlaşılması, değişik aylardaki eksik ve artık günlerin dikkate alınmadan, her ayın 30 gün olarak hesaplanması gerekmektedir. Bu bağlamda, Kararname metninde uzatılan süre ve ya teslimattaki gecikme için 3 ya da 6 aydan fazla olmasından söz edildiği için, 90 günden ya da 180 günden fazla olmasına dikkat edilmelidir. Kararname metninden, 90 ve ya 180 günlük gecikmelerde fiyat farkı hesaplanmayacağı sonucu çıkmaktadır.
Mal alımlarında, kullanılacak endeksle konusunda da ikili düzenleme yapılmıştır. Yani, mücbir sebep nedeniyle süre uzatımı verilmesi durumuyla, idareden kaynaklanan nedenlerle malın tesliminin gecikmesi farklı değerlendirilmiştir.
Bilindiği gibi, mal alımlarında uygulanacak fiyat farkı formülü, F = (M x B) x [(A2/A1)-1] şeklinde düzenlenmiştir. Formülde yer alan A1 değeri, her iki durumda da aynıdır. A1 için, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihin içinde bulunduğu aya ait endeks veya o ayda yayımlanan ortalama fiyat esas alınarak fiyat farkı hesabı yapılır.
Formüldeki A2 değeri ise değişiklik göstermektedir. Mücbir sebep nedeniyle süre uzatımı verilen hallerde A2 için, uzatılan süreye göre yeniden belirlenen malın teslim edilmesi gereken tarihin içinde bulunduğu aya ait endeks veya o ayda yayımlanan ortalama fiyat esas alınarak fiyat farkı hesabı yapılır. İdareden kaynaklanan nedenlerle teslimatın geç yapılması halinde ise, A2 için, malın teslim edildiği tarihin içinde bulunduğu aya ait endeks veya o ayda yayımlanan ortalama fiyat esas alınarak fiyat farkı hesabı yapılır.
Kararname metninde, idareden kaynaklanan nedenlerle teslimatın gecikmesi durumu, süre uzatımından bağımsız olarak düşünülmüştür. Örneğin, idarenin güvenlik ve ya yer sorunu nedeniyle malın alımını belli bir tarihe kadar ertelemesi durumunda, ya usulüne uygun olarak süre uzatımı vererek malın yeni teslim süresini belirlemesi ya da ilave süre belirtmeksizin, malın teslimini belirsiz bir süre için durdurması mümkündür. İdarenin yeni süre belirlemediği durumlarda, A2 değeri, malın teslim edildiği tarihe göre belirlenecektir. Aslında, süre uzatımı verilmiş olsa dahi, verilen süreden önce malın teslimi durumunda da aynı husus geçerlidir.
5216 sayılı Kararnamenin 7/3. Maddesinde, bu kapsamda yapılacak olan fiyat farkı hesabında, A1 ve A2 için esas alınacak fiyat, endeks veya ortalama fiyatlardan 5 inci maddede belirtilenlerden ilgisine göre uygun olanların esas alınarak hesaplanacağı belirtilmiştir. Malın niteliğine göre, kullanılacak fiyat belirlenecektir. Yapım ve hizmet işlerinde ise, ilgili bölümlerde açıklandığı gibi, üfe genel endeksleri kullanılacaktır. Bu bağlamda da mal alımlarında diğerlerinden farklı bir düzenleme yapılmıştır.
Yine Kararnamenin 7/4. Maddesine göre, süre uzatımı verilmesi nedeniyle belirlenen yeni teslim tarihi, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarih olarak kabul edilerek bu maddede düzenlenmeyen hususlar için 6 ncı maddede belirtilen esaslar çerçevesinde işlem yapılacağı vurgulanmıştır.
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Fiyat Farkı Verilmesi Öngörülmeyen İşler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Mustafa Meşe'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
Fiyat Farkı Verilmesi Öngörülmeyen İşler
